#werkelijkheid

onderweg

Gepubliceerdop apr 18, 2019

Wat is de werkelijkheid, die van het gehaaste, verongelijkte ik, of die van de
rustige constatering dat alles voorbijgaat –
behalve dat moment dat die duidelijk is?

Dit kan de beginvraag van een nieuw leven zijn, tenminste als…

Als je niet terugvalt in de durende onmin van je ik.
Als je tijd vrijmaakt om je hele zelf te leren kennen.
Het zelf dat er was vóór je geboorte en er is na je dood.
Dat vraagt inspanning en discipline,
dag aan dag, natuurlijk.
En je moet zóveel van jezelf houden
dat je je de tijden dat het niet lukt het niet kwalijk neemt.
Je bent immers nog niet héél,
alleen onderweg.
Dat onderweg zijn is fantastisch.

Maarten Houtman

(meer…)

in de basis

Gepubliceerdop jan 8, 2019

het lichaam is gewend … – zolang het nog niet met meditatie in aanraking geweest is – dat het door de geest tegengewerkt wordt in wat het graag zou willen. De geest is altijd bezig , met alles om zich heen, met alles wat er gebeuren moet, kortom met het gewone leven dat we allemaal leven. In die aandacht van de geest is geen plaats voor de behoeften die het lichaam kent.

Het lichaam zou graag altijd in de basis zijn, dichtbij het grote mysterie, het onbegrijpelijke, het tijdloze. Dat is nog niet het mysterie zelf – wij zijn allemaal dat mysterie – maar voor het lichaam is de bekkenbasis daar het dichtst bij. Dus we moeten het lichaam, langzamerhand de kans geven om het leven wat het heeft – ook al heeft het altijd tegenstand – volledig te leven.

Het is dus het vrijlaten van iets dat gekooid is, het opnieuw bevestigen dat je een heel mens bent. Maar de oerkern die erin verborgen is, houdt niet op als je lichaam opgebruikt is en teruggaat naar de aarde. … Als dat eenmaal tot je doorgedrongen is gaat de oefening veel makkelijker – als je gewoon uitgaat van het feit dat je een bepaalde tijd van leven hebt, maar al die tijd dat je op aarde bent, dat je dit lichaam hebt, óók dat eeuwige beginsel bent.

De meditatie draait erom dat je, tijdens die tijdelijke fase, die je doorloopt van geboorte tot dood, die eeuwige mens in jezelf ervaart – niet wegzet als ‘god’ of ‘brahman ‘of ‘tao’, maar dat die een werkelijkheid voor je is. Daar gaat het om. … Het gaat erom de tijd die je gegeven is – dat je je lichaam hebt, en de mogelijkheden van lichaam en de mogelijkheden van het bewustzijn, zó te gebruiken dat je niet alleen dat eeuwige [het mysterie] in jezelf erváárt, maar er ook een uitdrukking van bent.

Maarten Houtman

(meer…)

oordelen

Gepubliceerdop nov 23, 2017

Elk van de tienduizend dingen heeft van nature zijn eigen waardevolle functie, en functioneert op natuurlijke wijze met betrekking tot alle andere dingen. Het alledaagse bestaan hoort bij wat onpeilbaar is, zoals een deksel past op een pan. Het ondoorgrondelijke harmonieert met het alledaagse, zoals twee evenwijdige pijlen samen komen aan de einder.

Deze woorden wijzen naar de Grote Werkelijkheid. Oordeel niet. Als je de Weg niet ziet, zie je die ook niet als je hem gaat. Als je de Weg gaat, is hij noch nabij, noch veraf. Als je de Weg uit het oog verliest, zie je meteen bergen en rivieren die in de weg staan. Vol respect zeg ik tot hen die verlicht willen worden: of het nu overdag is of ‘s nachts, verspil geen tijd!

Sekito Kisen

Ton Lathouwers zegt over dit fragment uit de Sandokai van Sekito Kisen: “Het boeddhisme waarschuwt er ons net als het christendom voortdurend voor: ‘Oordeelt niet, opdat gij niet geoordeeld wordt.’ Die woorden lijken te verwijzen naar een strenge beoordeling achteraf van … God … Maar de Griekse vertaling legt het veel dichter bij … de actuele mens: ‘Oordeelt niet, opdat gij uzelf niet oordeelt.’ staat er letterlijk.
In de staf die je breekt over een ander veroordeel je jezelf. Want je schept meteen al oordelend een structuur, een bepaling, een coördinatenstelsel dat uiteindelijk ook jou vangt. ‘Oordeel niet’ betekent evenwel geen passiviteit, geen milde sereniteit van ‘alles’ is gelijk. Het betekent precies luisteren naar de stem van je hart en daarnaar handelen. Niet de van buitenaf opgelegde regels waaraan wij ons grif en graag overgeven zijn meer bepalend, maar de stem van binnenin. … Het gebeurt niet in het luchtledige, niet vrijblijvend, maar hier en nu, middenin de wereld met haar schoonheid en haar problemen. Waar het alledaagse en ondoorgrondelijke elkaar met een tijdloze intimiteit raken als een pan haar deksel.”

Volledige tekst Sandokai: (meer…)

rustplaats voor de nacht

Gepubliceerdop nov 20, 2017

Die Nachtlager

Ich höre, dass in New York
An der Ecke der 26. Straße und des Broadway
Während der Wintermonate jeden Abend ein Mann steht
Und den Obdachlosen, die sich ansammeln
Durch Bitten an Vorübergehende ein Nachtlager verschafft.

Die Welt wird dadurch nicht anders
Die Beziehungen zwischen den Menschen bessern sich nicht
Das Zeitalter der Ausbeutung wird dadurch nicht verkürzt
Aber einige Männer haben ein Nachtlager
Der Wind wird von ihnen eine Nacht lang abgehalten
Der ihnen zugedachte Schnee fällt auf die Straße.

Leg das Buch nicht nieder, der du das liesest, Mensch.

Einige Menschen haben ein Nachtlager
Der Wind wird von ihnen eine Nacht lang abgehalten
Der ihnen zugedachte Schnee fällt auf die Straße
Aber die Welt wird dadurch nicht anders
Die Beziehungen zwischen den Menschen bessern sich dadurch nicht
Das Zeitalter der Ausbeutung wird dadurch nicht verkürzt.

Bertolt Brecht

 Rustplaats voor de nacht

Ik hoor dat in New York
Op de hoek van de 26ste straat en Broadway
In de wintermaanden elke avond een man staat
Die de zich daar verzamelende daklozen,
Door het te vragen aan de voorbijgangers, een rustplaats voor de nacht bezorgt.

De wereld wordt daardoor niet anders.
De verhoudingen tussen de mensen verbeteren niet.
Het tijdperk van de uitbuiting wordt daardoor niet verkort.
Maar enkele mannen hebben een rustplaats voor de nacht. De wind wordt een nachtlang van hen afgehouden.
De sneeuw die hen was toebedacht, valt op de straat.

Leg het boek dat u leest niet neer, mens.

Enkele mannen hebben een rustplaats voor de nacht. De wind wordt een nacht lang van hen afgehouden.
De sneeuw die hen was toebedacht, valt op de straat.
Maar de wereld wordt daardoor niet anders.
De verhoudingen tussen de mensen verbeteren daardoor niet.
Het tijdperk van de uitbuiting wordt daardoor niet verkort.

vertaling: Charles Ducal

(meer…)

wat er is

Gepubliceerdop nov 16, 2017

De man en de zaag

Een man loopt over de markt.
In zijn handen heeft hij een zaag, een grote, gele zaag.

Hij loopt langs de apotheek en de kapper
de gevangenis en de kroeg Een Hart.

Hij gaat ook langs het huis
met de vijf oude vrijsters en een plaatzagerij.

Het is belangrijk om dat vast te stellen
anders weet ik niet waar hij naar toe gaat

en bovendien twijfel ik
of hij een zaag in zijn handen heeft of een gele citroen.

Sommigen zullen de waarheid in kranten en boeken
zoeken, anderen in gebed en meditatie.

Toch blijven er ten slotte drie zaken over:
een man en een zaag en een gele citroen.

Lars Lundkvist

(meer…)

lichaam en geest

Gepubliceerdop mei 31, 2017

Shen-hsiu schreef:

‘Het lichaam is een boom van wijsheid,
de geest een glanzende spiegel op een standaard.
Zie toe dat je de spiegel regelmatig opwrijft
en laat zich er nooit stof op vergaren.’

 Huineng schreef ernaast:

‘Wijsheid is geen boom,
de glanzende spiegel heeft geen standaard.
Aangezien alles leeg is,
waar kan dan het stof zich vergaren?’

Shen-hsiu was een geleerde en ervaren leerling van de vijfde Patriarch, die tevreden was over het gedicht van zijn student. Er wordt mee bedoeld dat je in zen wijsheid uit je lichaam haalt. ‘Je zit roerloos, stevig en ademt rustig. Lichaam en geest worden als één gezien.’ Huineng -een monnik die niet goed kon lezen en schrijven- verbaasde de vijfde Patriarch met zijn gedicht. Hij werd zijn leerling, en vervolgens zijn beroemde opvolger.

Zonder het opruimen van stof zullen we nooit helder inzicht krijgen. In zen is het doel in contact te komen met de werkelijkheid door middel van dit reinigingsproces. Het gedicht van Huineng is een voortzetting van het eerste gedicht. Een spiegel kan nooit vlekkeloos schoon zijn; zolang er een spiegel, een ‘ik’, is is het onvermijdelijk dat er stof op komt. ‘Wat te doen? De spiegel wegdoen! De spiegel van het ik loslaten. […] Zen probeert je te leren ervaren dat dit zelf geen subject of object is, maar de levende ervaring als zodanig. Het is de intimiteit van het leven, de levensstroom. Het ervaren daarvan heet verlichting.’ Het ‘ik’ moeten we niet proberen stuk te maken of onderdrukken, slechts aandachtig bestuderen door ons af te vragen wie het is die aan het denken en voelen is.

Mimi Maréchal

(meer…)