Zolang je je problemen niet aanvaardt, de positie waarin je je bevindt, kan je jezelf niet aanvaarden zoals je bent … Als je genoeg geduld hebt en wacht tot het probleem begrijpelijk wordt, kun je je hier-zijn en je positie waarderen, wat die ook zijn.
Eens op een dag droomde ik, Zhuang Zhou, dat ik een vlinder was, een vlinder die fladderend rondvloog, tevreden met zichzelf, en zich niet bewust dat hij mij was. Plotseling werd ik wakker en begon ik me er rekenschap van te geven dat ik nog altijd Zhou was. Nu is het de vraag of ik Zhou ben die droomde dat hij een vlinder was, ofwel een vlinder die droomde dat hij mij was. Toch bestaat er noodzakelijkerwijs een verschil tussen mij en die vlinder. Dat noemen we dan maar de verandering der dingen.
Zhuang Zi
I have lived on the lip
of insanity, wanting to know reasons,
knocking on a door. It opens.
I’ve been knocking from the inside!
Rumi
De manier om het terrein van je beoefening te verbreden is jezelf bloot te geven zoals je bent, zonder proberen iemand anders te zijn. Als je erg eerlijk bent tegenover jezelf en dapper genoeg bent, kun je jezelf helemaal tot uitdrukking brengen. Wat andere mensen er ook van mogen denken, het is goed. Wees gewoon jezelf, in elk geval tegenover je leraar. Dat is je eigenlijke beoefening, je eigenlijke leven.
De eerste stap is een onvoorwaardelijke vriendschap met jezelf te sluiten. Onvoorwaardelijke vriendschap betekent open blijven als je je wilt afsluiten, wanneer het gewoon te pijnlijk, te beschamend, te ongemakkelijk is wat je in jezelf ziet.
Als je je gebruikelijke dagelijkse situaties met intuïtie benadert, in plaats van impulsief, kun je vaardig omgaan met welke speciale uitdaging ook. Vaardigheden en intuïtie zijn een kwestie van in een continu proces met het leven werken. De hele onderneming moet worden gezien als een proces van lange adem. We moeten onszelf eerst volledig en op de juiste manier ontmoeten. We moeten vriendschap sluiten met onszelf. … intuïtie is jezelf vertrouwen. Je voelt dat je jezelf kunt vertrouwen, wat betekent dat je vriendschap sluit met jezelf. Misschien hebben ze je verteld dat je moet oppassen voor jezelf. Maar nu kun je eindelijk ontspannen en kun je met jezelf aan de slag. … Je bent goed, in principe ben je gezond. Die gezondheid is in staat om zowel je goede als je slechte kant een plaats te geven. … Het zijn gewoon je eigenschappen.
Chögyam Trungpa
Welk uur het van de dag of de nacht het ook is: houd toch op met dat vermetele over alles een oordeel te hebben!
Als je de Dhamma van de boeddha’s benadert met een waarachtige en zuivere houding, zul je niet besmet worden door beschouwingen over geboorte en dood. Dan zul je vrij zijn te gaan of te staan zoals het jou belieft. Je hoeft niet te streven naar verdiensten. Die komen wel uit zichzelf.
Wat ik vooral wil benadrukken is: laat je niet misleiden door anderen. Als jij iets wilt uitdrukken, doe het dan en heb geen twijfels of aarzeling.
Als zenstudenten heden ten dage tekortschieten en niet vooruitkomen, waar ligt dan de fout? Die ligt enkel in het feit dat ze niet genoeg geloven in zichzelf (Ware Zelf). Als je niet voldoende geloof in jezelf hebt, dan blijf je maar draven in je poging met iedereen akkoord te zijn. Er zal van alle kanten aan je getrokken en geduwd worden en je zal niet meer kunnen bewegen…. – Linji Yi Hsuan
| Shen-hsiu schreef:
‘Het lichaam is een boom van wijsheid, |
Huineng schreef ernaast:
‘Wijsheid is geen boom, |
Shen-hsiu was een geleerde en ervaren leerling van de vijfde Patriarch, die tevreden was over het gedicht van zijn student. Er wordt mee bedoeld dat je in zen wijsheid uit je lichaam haalt. ‘Je zit roerloos, stevig en ademt rustig. Lichaam en geest worden als één gezien.’ Huineng -een monnik die niet goed kon lezen en schrijven- verbaasde de vijfde Patriarch met zijn gedicht. Hij werd zijn leerling, en vervolgens zijn beroemde opvolger.
Zonder het opruimen van stof zullen we nooit helder inzicht krijgen. In zen is het doel in contact te komen met de werkelijkheid door middel van dit reinigingsproces. Het gedicht van Huineng is een voortzetting van het eerste gedicht. Een spiegel kan nooit vlekkeloos schoon zijn; zolang er een spiegel, een ‘ik’, is is het onvermijdelijk dat er stof op komt. ‘Wat te doen? De spiegel wegdoen! De spiegel van het ik loslaten. […] Zen probeert je te leren ervaren dat dit zelf geen subject of object is, maar de levende ervaring als zodanig. Het is de intimiteit van het leven, de levensstroom. Het ervaren daarvan heet verlichting.’ Het ‘ik’ moeten we niet proberen stuk te maken of onderdrukken, slechts aandachtig bestuderen door ons af te vragen wie het is die aan het denken en voelen is.
Kakuzan Shido (1252 – 1305) “created the ‘mirror Zen’ practice to address women’s interest in their physical appearance.” Women have been and still are oftend told that their looks are their greatest asset and women can “excercise power by seducing or influencing powerful men.” Mirror zen was meant to encourage nuns to “see through their feelings and attachments to physical form by meditating in front of a mirror. Instructions were to look deeply into one’s nature and ask: ‘Where is a single feeling, a single thought, in the mirror in which I gaze?”
Kakuzan used Huineng’s teaching on the mirror to instruct her students as follows:
Since not a thing
takes lodging in the mind,
it is untainted:
To speak of polishing
is itself illusion.
“Zen aims to expose and dissolve the ego’s toxic grip of self-clinging. Self-clinging may look very different in women than it does in men. Self-clinging for women may look like a dependency, a need to please others and to seek approval, a reluctance to show initiative, and a general feeling of inferior ability. Self-clinging in men more often takes the form of pride, arrogance, and a sense of power, control or even invincibility. Convents have developed training techniques for women aimed specifically at overcoming societal conditioning that fostered obidience, docility, and servitude to their families of origin, husbands and other institutional bodies that instilled ‘ladylike’ behavior.” – Grace Schireson
An example of a training technique for women is the ‘mirror Zen‘ of Kakuzan.
